آداپ : با نزدیک شدن انتخابات رياست جمهوری در ایران فشار حکومت بر فعالان حقوق مدنی و س سياسي ترک در آذربايجان تشدید شده است. فعالان مورد بازداشتهای خودسرانه و طولانی مدت قرار گرفته، و با حکم های حبس دراز مدت محکوم می شوند.
در ماه می ۲۰۱٣، يک دادگاه انقلاب در استان آذربايجان شرقي، پنج عضو تشکيلات حرکت نوين بيداری ملی آذربايجان جنوبي (یئنی گاموح) را با اتهام های تشکیل گروه غیر قانونی یئنی گاموح به قصد بر هم زدن امنيت کشور» و «مشارکت در فعالیت تبلیغی علیه نظام» محاکمه و هر يک از آنها را به نه سال زندان محکوم نمود.
لطیف حسنی، محمود فضلی، آیت مهرعلی‌بیگلو (يوروش)، شهرام رادمهر و بهبود قلیزاده که در طول پنج ماه گذشته توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده اند، هم اکنون در زندان تبريز نگهداری می شوند.
در ماه آوريل ۲۰۱٣، يک دادگاه ديگر انقلاب در شهر مراغه در آذربایجان شرقی، فعالان مدني ترک آذربایجانی، عباس وليزاده (اوختای) را به هشت سال و مهدي کوخيان را به يک سال زندان محکوم نمود. اتهام آنان «تبليغ عليه نظام» ،«“تباني با تجزيه طلبان و گروه هاي پان-تورکيست» ، «اهانت به مقام رهبری» و «توهين به ارزشهاي ديني» بود.
در هفته هاي اخير تعداد ديگري از فعالان، از جمله محمد خطيبي، به زندانهاي کوتاه مدت محکوم شده اند.
مقامات امنيتي ايران خاليده خاليد، يک محقق ادبي و تبعه جمهوري آذربايجان را در حاليکه برای تحقيقات خود در ارتباط با آثار شاعر فقيد ترک محمد حسين شهريار در تبريز به سر ميبرد بازداشت کردند. مقامات امنيتی همچنين راننده وي، شامخال حوسينوف و ميزبانان آذربايجاني وي در تبريز، اوختاي رشيدي، امير هاديان، فرهادي)نويسنده( و آشيق عیسي قاراخانلي )خواننده فولکور( را نيز بازداشت نمودند که اينان بعدا بصورت موقت به قید وثيقه آزاد شدند.
روز نهم ماه می، ايلقار موذن زاده، داستان نویس، شاعر، و فعال فرهنگي در شهر مشگين شهر )خياو( دستگير شد و به اداره اطلاعات اردبيل منتقل گرديد. متعاقب بازداشت وي، مامورين امنيتي خانه وي را بازرسي و کامپيوتر، کتابها و دیگر وسایل شخصي وي را ضبط کردند. گزارش شده که بازداشت وي در ارتباط با دستگيري خانم خاليده خاليد صورت گرفته است.
بنا به گزارشی دیگر، جهانبخش سلطان زاده )سالور( و بهنام بقائي، دو فعال حقوق مدني ترکها نيز در شهر ماکو در استان آذربايجان غربي در ايران در همان روز دستگير شده اند.
همچنین در روز سيزده ماه می، عبدالله صدوقي، يک فعال آذربايجاني و روزنامه نگار ورزشی، در خانه خود در تبريز دستگير شد تا دوره يک ساله محکوميت قبلي خود را بگذراند.
انجمن دفاع از زندانيان سياسي آذربايجاني در ايران، آداپ، از مقامات ايراني ميخواهد که همه زندانيان عقيده را که به خاطر دفاع از حقوق زباني و فرهنگي بصورت غير قانوني دستگير کرده است آزاد کند و همانگونه که در ماده ۲۷ قانون اساسي ايران تضمين شده است، شرایط برگزاری اجتماعات مسالمت آميز برای ترک هاي آذربايجان در جهت مطالبه حقوق زباني و فرهنگي خود را فراهم نمايد.
انجمن دفاع از زندانيان سياسي آذربايجاني در ايران، آداپ
۲۶ ارديبهشت ۱٣۹۲ - ۱۶ می ۲۰۱٣- ونکوور، کانادا
